Een zwarte zwaan (of Black swan) is een term voor een zeldzame onverwachte gebeurtenis die niet te voorspellen is. Zwarte zwanen kunnen positief of negatief zijn. Met name onder beleggers en economen wordt deze term nogal eens gebruikt.
Zwarte zwaan, betekenis van de term
In het boek van Nassim Nicholas Taleb, De Zwarte Zwaan: De impact van het hoogst onwaarschijnlijke, geeft hij een definitie van een zwarte zwaan.
Taleb verstaat onder een zwarte zwaan, een evenement met de volgende drie ingrediënten.
Ten eerste is het een uitzonderlijk voorval, omdat het buiten het domein van de reguliere verwachtingen ligt, omdat niets in het verleden overtuigend kan wijzen op de mogelijkheid ervan.
Ten tweede heeft het een extreme impact….
Ten derde, ondanks zijn uitzonderlijke status, zorgt de menselijke natuur ervoor dat we verklaringen verzinnen voor het optreden ervan achteraf, waardoor het verklaarbaar en voorspelbaar wordt.
Waarom treden deze zwarte zwanen op?
- we hebben het idee dat de wereld eenvoudiger in elkaar zit dan werkelijk het geval is;
- een ‘retrospectieve vertekening' vindt plaats, want pas achteraf krijgen mensen een goed beeld van wat er gebeurd is;
- we verzamelen vaak feitelijke informatie, die gecategoriseerd is. Maken daar modellen mee die niet volledig genoeg zijn.
Zwarte zwanen zijn het onvermijdelijke bijproduct van complexe naar de omstandigheden aangepaste systemen.
We kunnen de wereld zien als een verzameling bewegingen tussen onderdelen en onderwerpen die over het algemeen voorspelbaar zijn, maar niet altijd. En dat laatste maakt dat de zwarte zwaan haar intrede kan doen. Die zwarte zwaan kan zomaar, ineens, langs komen vliegen. Je naderhand doen verbazen en verrassen.
Als je het gedrag van het individuele deel kent, kun je in de meeste gevallen het gedrag van de groep daaruit afleiden. Alleen werkt dat niet altijd zo. Af en toe zullen zich voorvallen voordoen die onverwachte resultaten tot gevolg hebben. Of waarvan de resultaten nu net eens niet lineair af te leiden zijn en tot onvoorspelbaar gedrag en resultaten leiden.
De werkelijkheid is slechts een illusie, hoewel een zeer vasthoudende.
– ALBERT EINSTEIN
Impact van een Black Swan
De komst van zwarte zwanen kunnen daarom grote impact en gevolgen hebben.
Doordat we niet kunnen beredeneren hoe het komt dat deze zwarte zwanen zijn ontstaan of hadden kunnen worden voorzien denken we dat we niet na hoeven denken of we hier iets aan hadden kunnen doen.
We zijn er op dat moment dat het voorval zich voordeed ervan uitgaan dat de wereld eenvoudiger in elkaar zat dan hij werkelijk in elkaar blijkt te zitten.
Deze redenering doet de overtuiging ontstaan dat de uitkomst niet had kunnen worden voorzien, omdat ze het niet hadden voorzien. Hoewel dit typische kip-en-ei-gedachte ons het idee geeft dat we er niet over hoeven nadenken, zorgt het er ook voor dat we niet leren hoe de wereld echt werkt. Toch, zullen we om vooruitgang te boeken, ons best moeten blijven doen om deze zwarte zwanen achteraf te verklaren.
Voorbeelden
Voorbeelden van een zwarte zwanen zijn:
- de aanslagen op de Twin Towers op 11 september 2001
- de instorting van de huizenmarkt in 2008 ten gevolge van de financiële bankencrisis
- de kernramp van Fukushima in 2011 ten gevolge van een tsunami ( met name deze combinatie van voorvallen)
- de BREXIT
- de Olieprijs zakt in 2020 onder de $0.
Is Covid19
De Civid19 crisis is volgens Taleb in een interview in de New Yorker op zich geen black swan. Met een pandemie wordt al jaren rekening mee gehouden. Ook zijn er in het verleden al virussen met grote impact geweest. Want alleen omdat iets buiten onze verwachtingen valt, is het nog geen zwarte zwaan.
Lees ook: 9 Boeken over Beleggen die het Waard Zijn om te Lezen
Geef een reactie