Show notes: links en verwijzingen in deze podcast episode
- Boek: The Compassionate Mind door Paul Gilbert
- Mijn Trendbubbles Boekenkast
- Beluister ook de vorige podcast aflevering over glimlachen
- Oefening: ‘Net als ik' meditatie (door Ginnie Becker)
- Creatieve Schaamte
- Informatie over zelfcompassie: lijst van boeken en video's
Compassie
Laatst kwam ik het woord ‘compassie' tegen. Mijn interesse werd aangewakkerd. Het onderwerp is actueel en zorgt voor hoop. Iets dat ik in deze tijden heel belangrijk vind. In deze tijden waarin wij onszelf bewust worden van onze eigen fragiliteit. Het leven kan hard zijn en je leven op zijn kop zetten. De historie is vol van rampspoed en veranderingen, maar ook van overwinningen en mooie momenten. Het is niet zo verwonderlijk dat we op zoek zijn om manieren te vinden om om te gaan met gevoelens van angst en onzekerheid.
Monniken en compassie
Ik las erover dat monniken die compassie trainen een andere structuur in hun hersenen hebben de andere mensen. Mijn nieuwsgierigheid werd gewekt, hoe zou dit mogelijk zijn en wat zou compassie allemaal inhouden. De Dalai Lama zegt simpelweg: ‘Compassie is de wens dat alle levende wezens vrij van lijden mogen zijn.'
Ik ben niet geïnteresseerd in de kruimels van compassie die van tafel worden geveegd door iemand die zichzelf als mijn meester beschouwt. Ik wil alle rechten die op het menu staan.
– BISSCHOP DESMOND TUTU, Zuid-Afrikaans geestelijke en activist
Paul Gilbert
Wetenschapper Paul Gilbert vult hier de component van bewustwording aan toe: ‘Diep bewustzijn van het lijden […], gekoppeld aan de wens en inzet om dat te verlichten.'
Zelfcompassie
Er bestaat ook zelfcompassie. Zelfcompassie is dan het bewustzijn van ons eigen lijden, met de wens om ons eigen lijden te verlichten. Ook dit kun je simpel zeggen: met zelfcompassie geven we onszelf dezelfde zorgzame vriendelijkheid die we aan een ander zouden geven. Compassie is niet gelijk aan empathie. Compassie is een motivatie en empathie is een vaardigheid. Je kunt compassie hebben voor jezelf en voor anderen. Je wilt het lijden van anderen verminderen. Door de ander te steunen en te helpen. Ook ben je duidelijk in wat je doet.
Compassie houdt vriendelijkheid in. Je zorgt ervoor dat je grenzen stelt. Je hebt er moed voor nodig en openheid naar de ander. ‘Nee’ zeggen maakt daar deel van uit. Hoe wij reageren op dingen die ons angstig maken daar kunnen wij niets aan doen. Dat is hoe ons brein in elkaar zit. Wij kunnen namelijk als mens doordenken wat er allemaal kan gebeuren als ons iets overkomt. Dieren kunnen dat niet. Een zebra staat na 10 minuten vaak weer rustig te grazen als hij achterna is gezeten door een leeuw. Wij mensen zouden helemaal van slag zijn en ons gaan bedenken wat er allemaal nog meer kan gebeuren.
Angst
De kenmerken van angst zijn ineenkrimpen. Ook verhoogde hartslag en bloeddruk. Onze geest raakt op hol omdat onze amygdala sterk reageert.
Oefeningen om je compassie te versterken
Oefeningen om je compassie te versterken zijn bijvoorbeeld:
Vriendelijk kijken
De vorige podcast ging over glimlachen. Dat is een oefening die voor compassie heel geschikt is. Kijk vriendelijk voor je eigen stemming en voor die van anderen. Je schouders naar achteren doen en omlaag. In 5 seconden in en in 5 seconden uitademen. In jezelf zeggen ‘mind slowing down en body slowing down’ en dat dan de woorden uitrekken tot een hele langzame tekst. Gronden, dat wil zeggen beide voeten op de grond houden. Je handen op je schoot houden.
Brief aan jezelf
Een andere oefening voor zelfcompassie is een vriendelijke brief aan jezelf schrijven over het onderwerp waar je mee worstelt of waar je je druk over maakt. Schrijf de brief zoals je die zou schrijven naar iemand die je heel graag mag. Lief en met respect.
Hoe je het ook kunt aanpakken is om een denkbeeldige vriend in gedachten te nemen. Iemand die onvoorwaardelijk wijs, liefdevol en medelevend is. Stel jezelf voor dat deze vriend al je sterke en zwakke punten kan zien, inclusief wat je niet leuk vindt aan jezelf. Echt iemand die vriendelijk, accepterend en vergevingsgezind is. Schrijf een brief aan jezelf vanuit het perspectief van deze denkbeeldige vriend. Wat zou hij of zij aan je schrijven?
Compassie afbeelding
Een compassie afbeelding voor je in je gedachten houden. Dit kan bestaan uit een stripheld. Maar dit kan ook een echte persoon zijn of een boom of ander iets uit de natuur. Je moet rustig worden van het beeld en het moet moed en openheid uitstralen. Echte compassie dus. Wat je ook kunt doen is muziek verzamelen die je die gevoelens van compassie geeft. Dit kan klassieke muziek zijn maar ook jazz of iets anders waar jij een veilig gevoel van krijgt.
Omdenken
Een andere oefening is om als je iets mee hebt gemaakt wat je boos maakte, bijvoorbeeld een medewerker in een winkel die je niet vriendelijk heeft behandeld. Je te bedenken wie er in de winkels die je vandaag hebt aangedaan wel aardig en vriendelijk tegen je zijn geweest e je gedachten daarop te richten.
Beseffen dat de andere persoon ook net als ik is, is de basis waarop we mededogen kunnen ontwikkelen, niet alleen voor de mensen om ons heen, maar ook voor onze vijand. Normaal gesproken denken we erover na om hem kwaad te doen. Probeer je te herinneren dat de vijand ook een mens is, net als jij.”
— Zijne Heiligheid de Veertiende Dalai Lama
Compassie oefening: ‘Net als ik' meditatie
Er bestaan tal van oefeningen om je compassie te vergrtoen. De ‘Net als ik' meditatie is zo'n oefening die we kunnen doen om onze compassie te trainen. Compassie laat ons zien dat we op een diep niveau we allemaal mensen zijn die geluk zoeken.
De oefening duurt ongeveer 8 minuten.
Hier staan overigens nog meer meditaties van mij. Zowel geleide meditaties als diepe ontspanningsoefeningen. Wil je ook beginnen met mediteren? Dan zijn korte meditaties misschien wat voor je. Voor je gemak heb ik een speciale pagina gemaakt met korte meditaties voor beginners die ik insprak. Enjoy!
Niet iedere dag even goed erin
Natuurlijk zullen we niet iedere dag even goed zijn in het hebben van compassie. Niet naar ons zelf, of naar anderen. Natuurlijk zijn we allemaal wel eens egoïstisch, hard, onnadenkend of eten we dingen die waarvan we weten dat ze niet goed voor ons zijn. Krijgen we de paniek ergens over, voelen ons niet verbonden met anderen etc. Ook mij overkomt dit.
Toch vind ik het geen reden om niet in te gaan op dit onderwerp, omdat compassie iets is datje kunt trainen. Iedere dag weer. Het is als een spier die je kunt trainen. De ene dag gaat je training beter dan de andere. Iedere dag krijg je een betere conditie of uithoudingsvermogen. En soms wordt je conditie om wat voor reden dan ook even tijdelijk wat minder goed, dat is ook prima. En helemaal ok.
Met al meer dan 150.000 downloads, geeft de Trendbubbles podcast show je positieve energie & inspiratie.
Ik nodig je uit om te luisteren en meer podcastafleveringen te ontdekken want die kunnen je inspireren en energie geven.
Prachtig, deze podcast over compassie hij geeft mij vertrouwen en een goed gevoel in deze roerige tijd.
Dank je wel kijk al weer uit naar de volgende!
Dag Anita, Dank je wel voor je reactie. Ik vond deze aflevering ook erg leuk om te maken. De volgende podcast staat alweer klaar en hij gaat over het onderwerp ‘vertrouwen’. Veel luisterplezier.