De Competentiecirkel

Wat is je competentiecirkel? In het Engels gebruiken ze de term circle of competence. Dat zijn de gebieden die jij het beste kent en waar jij het meest van weet. Door hierbinnen te handelen voorkom je problemen, zie je wat je kunt leren van anderen en ontdek je sneller of hier mogelijkheden liggen.

Show notes: links en verwijzingen in deze podcast episode over de competentiecirkel

• The Great Mental Models: General Thinking Concepts door Farman Street. Voor 2020 heb had ik mij voorgenomen om te werken aan het maken van betere en snellere beslissingen.  Met mentale modellen kun je snel complexe dingen eenvoudig maken, zodat je sneller overzicht hebt en mogelijkheden ziet.
• Think and Grow Rich door Napoleon Hill
• Bekijk de Trendbubbles boekenkast
• Als je dit onderwerp interessant vindt dan vind je deze podcast over de interne en externe scorekaart wellicht ook interessant.
• Luister ook naar de volgende podcast opname.

Met al meer dan 148.000 downloads, geeft de Trendbubbles podcast show je positieve energie & inspiratie!

Een appartement kopen

Toen ik nog maar net begon te werken als makelaar, kocht ik een appartement in Breda zuid. Het was een driekamerappertement dat ik kocht van een mevrouw die zich Mejuffrouw liet noemen. Een ongetrouwde dame die het hele appartementencomplex in haar bezit had en met de verkoop van het appartement aan mij een begin wilde maken van het uitmonden van het complex. Trots als een pauw kocht ik het appartement met een garagebox. Al snel kwam ik erachter dat ik een fout had gemaakt. Hoe had ik zo som kunnen zijn om een appartement te kopen in een complex waar ik iets voor het zeggen had. Mejuffrouw K. had immers de overgrote meerderheid van het complex in handen en had daarmee ook de zeggenschap over het complex. Ik moest maar dansen naar haar pijpen.

Toch leer je van je fouten en alleen daardoor kun je daarna beter gaan presenteren. Mij zou het niet meer overkomen om een appartement te kopen en te weten dat iemand de meerderheid van dat onroerend goed bezat.
Het zijn lessen waar je alleen wat van leert als je het ook echt meemaakt. Als je echt de pijn voelt. Hoe meer lessen je leert hoe beter je wordt. Van je fouten word je beter.

Iedereen die binnen zijn mogelijkheden leeft, lijdt aan een gebrek aan voorstellingsvermogen.
– OSCAR WILDE, Iers toneel- en romanschrijver

Zo min mogelijk fouten

Dus de truc is om zo min mogelijk fouten te maken. Dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Warren Buffett gebruikt daarvoor het concept van de competentiecirkel (of in het Engels circle of competence). Schoenmaker houd je bij je leest zei mijn vader vroeger wel eens.
Investeer nooit buiten je competentiecirkel. Door gebruik te maken van dit concept voorkom je het niet om fouten te maken. Je maakt er alleen wel veel minder.

Wat is je competentiecirkel? Dat zijn de gebieden die jij het beste kent en waar jij het meest van weet. Door hierbinnen te handelen voorkom je problemen, zie je wat je kunt leren van anderen en ontdek je sneller of hier mogelijkheden liggen.

Lees ook: De 5/25 Regel van Warren Buffett

De dorpsoudste

In het boek The Great Mental Models van Farnam Street wordt een mooie uitleg gegeven aan dit concept.

Er wordt gesproken over The Lifer. Ik vertaal het in het Nederlands als de ‘dorpsoudste’. Stel je even voor, iemand die alles weet van zijn dorp. Wie waar woonde, welke familierelaties er zijn. Wie waar begraven is en wanneer. Wat de redenen waren voor bepaalde familieverhoudingen.
Hoe het was in de oorlog. Wie fout was en wie onderduikers had. Welke wijken er zijn gebouwd en hoe de gemeenteraad in elkaar steekt. Beetje bij beetje heeft hij zijn kennis opgestapeld. Uit ervaringen uit het verleden.

De vreemdeling

Verbeeld je nu de Stranger. Ik noem het even ‘de vreemdeling’ in het Nederlands.
Iemand die in het dorp komt wonen. Hij of zij neemt zich voor om helemaal in de stad opgenomen te worden. Alles te willen weten van haar geschiedenis, de mensen te leren kennen en echt een ‘huppelepupse’-naar te worden. Zoals je dat zegt voor een Hagenees, een Bossenaar etc.
Diegene gaat naar de kapper, ontmoet de burgemeester, wordt lid van de plaatselijke harmonie en is een graag geziene gast in de plaatselijke bar.
Hij voelt zich als een vis in het water. Het is immers een klein dorp en het voelt voor hem al snel vertrouwd.

Voor het gevoel van deze ‘vreemdeling’ weet hij evenveel als wat de dorpsoudste weet.
De vreemdeling denkt dat hij helemaal is ingeburgerd.
Hij heeft in korte tijd veel over het dorp en haar inwoners geleerd.
En als hij een bedrijf op wil zetten denkt hij dat het hem makkelijk zal afgaan.
Hij heeft er vertrouwen in dat het hem gaat lukken.

Is het wel terecht dat hij daar zoveel vertrouwen in heeft?
Weet hij echt zoveel als dat hij dankt dat hij weet?

Hoe kan hij weten dat hij echt het beste stukje land koopt om zijn nieuwe bedrijf op te bouwen of dat hij met de juiste mensen zaken doet.
We komen erachter dat de ‘dorpsoudste’ een voorsprong op hem heeft die niet in te halen is.
De dorpsoudste heeft in de loop van de jaren zoveel kennis opgedaan. Dat is niet in te halen.

Als de dorpsoudste hetzelfde bedrijf zou beginnen, dan zou de ‘vreemdeling’ wel eens raar kunnen opkijken.
Zolang de dorpsoudste maar binnen zijn eigen gebied en kennis blijft werken blijft hij een voorsprong hebben op de ‘vreemdeling’. Daardoor zal hij altijd en betere business kunnen blijven draaien.
De dorpsoudste werkt in zijn competentiecirkel. Hij heeft diepe kennis en een schat aan ervaringen waardoor hij veel sneller en betere beslissingen kan maken.
Hij zal creatiever zijn in oplossingen omdat hij meer kennis heeft en tot andere oplossingen kan komen dan de vreemdeling.

Stukjes van de puzzel

Hij heeft alle stukje van de puzzel om de puzzel mee te leggen terwijl die vreemdeling de puzzel aan het leggen is met een heel aantal ontbrekende stukjes.

Hoe kun je deze competentiecirkel nu vertalen naar je eigen leven of werk?
Bekijk waar je echt in thuis bent. Van welke onderwerpen of werkgebieden jij veel weet. Je kunt dit concept loslaten op beleggingen, maar ook op je eigen bedrijf of vakgebied.

De competentiecirkel hoeft niet groot te zijn

Bedenk dat je competentiecirkel beslist niet groot hoeft te zijn. Het gaat meer om het feit dat je binnen de randen van je cirkel blijft dan hoe groot je cirkel is.
Iedereen heeft wel een gebied waar hij meer dan gemiddeld wat vanaf weet. Een onderdeel waar zijn interesse naar uit gaat. Dat kan voortkomen uit opleiding of door ervaring.
Als je cirkel klein is kan dat juist het voordeel hebben dat je meer focus hebt op een bepaalt gebied.

Sherpa

In het boek, The Great Mental Models van Farnam Street wordt een voorbeeld genoemd van een sherpa die de Mound Everest beklimt en een klimmer uit bijvoorbeeld Europa die compleet voorbereid op pad gaat. De sherpa is gewend aan de hoogte, weet de weg op zijn duimpje, heeft vaak jaren ervaring. Ze zijn er opgegroeid en hebben vaak tal van keren de berg bedwongen.
Een vraag die aan bod komt is: wanneer heb je genoeg ervaring en vertrouwen om deze zware toch te gaan ondernemen? Wanneer is je ervaring op dat niveau gekomen dat je de kliniek aandurft? Waarom zou je de uitdaging om een dergelijk avontuur aan te gaan willen doen zonder hun hulp?

Voor ieder mens is zijn competentie cirkel anders omdat hij andere ervaringen in zijn leven heeft opgedaan.

Je begaat sneller een fout als je jezelf gaat begeven buiten deze cirkel. Door binnen je cirkel te blijven maak je beslissingen met meer vertrouwen, omdat je weet waarover je beslist.
De cirkel wordt langzaam groter naarmate je meer ervaring en kennis opdoet. We moeten dus eerlijk naar onszelf kijken en onderkennen waar we echt iets van weten en wat net buiten onze cirkel ligt.

“I’m no genius. I’m smart in spots—but I stay around those spots.”
— Tom Watson Sr., Founder of IBM

Dan is er nog het verschil tussen dat wat je weet en dat wat je denkt dat je weet.

De cirkel van dat wat je weet ligt in de cirkel van dat wat je denkt dat je weet opgesloten en is minder groot van omvang.
Je weet minder dan wat je denkt dat je weet.
“Knowing what you don’t know is more useful than being brilliant.” zegt Charlie Munger een van de briljantste investeerders ter wereld.

Dit concept trekt Charlie Munger in een veel breder perspectief. Je kunt dit concept voor je hele leven gebruiken. Door binnen je competentiecirkel te blijven opereren kun je veel meer bereiken. Je voorkomt fouten, omdat je gedetailleerde kennis en of kunde hebt vergaard.
Als je weet waar je goed in bent dan kun je gebruik maken van die wetenschap.

Niet alleen kennis en ervaring kun je in dit bredere perspectief zetten. Ook relaties met mensen kun je binnen en buiten je cirkel laten vallen.
Welke relaties passen wel in je cirkel en welke vallen daarbuiten.
Het opbouwen van een competentiecirkel vraag tijd en moeite. Een dorpsoudste wordt je ook niet in een jaar of twee.
Met het volgen van een paar cursussen of voor een paar maanden aan een project werken kom je er dus niet.

Hoe kun je je cirkel vergroten of verstevigen?

Dan rijst natuurlijk de volgende vraag bij je op.
Hoe kun je je cirkel vergroten of verstevigen?

Begin bij het hebben van een wil om je cirkel te vergroten en te verstevigen. Zonder dat ben je nergens. Als die intentie er is dan kun je bijvoorbeeld denken aan:

Veel te lezen. Kijk, zo zie ik het. Een schrijver stopt heel wat kennis in een boek. Vaak heeft de schrijver een aardige tijd onderzoek gedaan naar een onderwerp of heeft ervaring opgedaan op een gebied. Bij het uitgeven van zijn boek gaat hij deze kennis verspreiden. In het boek kun je dus een distillatie van zijn kennis vergaren. Het beste wat deze schrijver aan kennis heeft opgedaan.

Door veel te lezen kun je jezelf te goed doen aan deze kennis en zelf je kennis uitbreiden of verdiepen. Zodat je je competentiecirkel kunt uitbreiden of verstevigen.
Zie het als ‘samengestelde’ kennis.

In contact komen en vragen stellen aan mensen die meer weten en kunnen dan jijzelf. Maak contact met iemand van wie zijn of haar competentiecirkel grenst aan die van jouzelf. Bedenk jezelf welke vragen je precies wilt stellen. Met andere woorden waar zitten hiaten in je kennis die je zou willen opvullen.

Dan komen we op het volgende.
Een vraag gaat daaraan vooraf. Vind jij jezelf een goede autorijder? Als je een rijbewijs hebt bedoel ik dan.
We hebben nog iets anders waar we overheen moeten stappen. Dat wij vaak zo zelfverzekerd zijn dat we onszelf gaan overschatten.
Studies tonen aan dat bestuurders van auto’s zichzelf overschatten.
95% van de mensen rijdt beter dan gemiddeld: zelfoverschatting is de conclusie.

Statistisch gezien is het simpelweg onmogelijk dat we het allemaal bij het juiste eind hebben als 95% van de mensen aangeeft dat ze beter rijden dan de gemiddelde bestuurder in een land.
En wat denk je van het volgende: van de Franse mannen vindt 84% zich een bovengemiddeld goede minnaar. Enfin je begrijpt wat ik bedoel.
We onderschatten onszelf dus nogal eens.
Eigenlijk moeten we de moed hebben te onderkennen wat we nog niet kunnen of weten. Om daardoor verder te gaan met leren in gebieden waar dit mankeert.
Onszelf eerlijk beoordelen op wat we weten en niet weten.

De cirkel is geen statisch object of iets dergelijks. Het is een concept. Een levend iets wat zich steeds verder ontwikkelt. Iedere keer leer je weer wat bij.

Een deskundige is iemand die alle fouten gemaakt heeft die je op een heel klein terrein kunt maken.
– NIELS BOHR, Deens natuurkundige en Nobelprijswinnaar

Mastermind

En tenslotte kunnen we leren van de fouten die anderen maken, zodat we ze zelf niet meer hoeven te maken. Een mastermind groep werkt hier erg goed voor. In een mastermind deel je kennis en ervaringen met anderen. Je haalt lessen uit wat anderen ervaren hebben en krijgt feedback op je eigen leerproces. Een mastermindgroep is een peer-to-peer mentorconcept dat wordt gebruikt om leden te helpen hun problemen met input en advies van de andere groepsleden op te lossen. Het concept werd bedacht in 1925 door auteur Napoleon Hill in zijn boek The Law of Success. Een boek dat ik je van harte kan aanbevelen als je deze podcast met interesse hebt geluisterd.